مَرال یا گوزن قرمز

مَرال یا گوزن قرمز یا گاو کوهی نام علمی یکی از بزرگ‌ترین انواع گوزن است که بومی بسیاری مناطق اروپا، آسیای صغیر، غرب آسیا و آسیای میانه است و به عنوان تنها گونه گوزن قاره آفریقا در کوه‌های اطلس در ناحیه‌ای بین تونس و مراکش پراکندگی دارد. گوزن قرمز به دست انسان به کشورهای دیگری چون آرژانتین، استرالیا و نیوزیلند، کانادا، پرو، اروگوئه، شیلی و ایالات متحده آمریکا وارد شده و به جهت آسیبی که به پوشش گیاهی و حیات وحش بومی در برخی از این مناطق وارد کرده در فهرست بدترین ۱۰۰ گونه مهاجم دنیا قرار دارد. در برخی از مناطق دنیا از گوشت گوزن قرمز به عنوان غذا استفاده می‌شود.
تاکنون ۱۵ زیرگونه از مرال‌ها شناسایی شده‌اند که نسل برخی از آن‌ها در معرض خطر قرار دارند. از زیرگونه‌های مرال می‌توان به گوزن قرمز خزر، گوزن قرمز بربری و گوزن بخارا اشاره کرد.

مرال از بزرگ‌ترین انواع گوزن است و از نظر اندازه پس از موس‌ها، واپیتی‌ها و گوزن‌های سمبردررتبه چهارم قرار دارد مرال در برخی کشورها مانند انگلستان و ایرلند بزرگ‌ترین پستاندار وحشی محسوب می‌شود. دودیسی جنسی در این گونه شدید است و نرها با داشتن شاخ و اندازه بزرگ‌تر از ماده‌ها متمایز هستند. وزن جنس نر این حیوان به‌طور میانگین ۱۶۰ تا ۲۴۰ کیلوگرم و طول بدن ۱۷۰ تا ۲۳۰ سانتی‌متر است. در جنس ماده وزن بین ۱۲۰ تا ۱۷۰ کیلوگرم و طول بدن ۱۶۰ تا ۲۱۰ سانتی‌متر است. ارتفاع در ناحیه شانه ۱۰۵ تا ۱۲۰ سانتی‌متر و دم حدود ۱۲ تا ۱۹ سانتی‌متر است. البته زیرگونه‌های مختلف این حیوان تفاوت زیادی از نظر اندازه دارند مرال‌های عظیم‌الجثه و شاخ‌کوتاه رشته‌کوه کارپات تا ۵۰۰ کیلو رشد می‌کنند و مرال‌های جزیره کرس فقط حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم وزن دارند. مرال‌های بومی ایران هم از انواع بزرگ مرال محسوب می‌شوند که جنس نر آن‌ها به‌طور میانگین ۲۵۰ کیلوگرم وزن و ۱۴۰ سانتی‌متر ارتفاع شانه دارد. وزن گوزن‌ها در مناطقی با پوشش گیاهی ضعیف و دارای منابع غذایی کمتر، می‌تواند تا ۵۳ تا ۱۱۲ کیلوگرم تا کاهش پیدا کند. مرال در رشته‌کوه اطلس در الجزایر، تونس و مراکش هم حضور دارد و تنها گوزن بومی قاره آفریقا است. البته جمعیت این حیوان در این منطقه رو به کاهش است آلبانی، اسرائیل، اردن، لبنان، سوریه و ترکمنستان کشورهایی هستند که نسل این گوزن در آن‌ها منقرض شده‌است. نسل این حیوان در مراکش، قزاقستان و یونان هم در گذشته منقرض شده بود اما دوباره احیا شد.