ورود شما را به لارستان بزرگ خوش آمد می گوییم.
سفر خوشی را برایتان آرزومندیم.
موزه مقبره خاندان مشایخ انصاری
کهن‌دیار لارستان: سرزمین تاریخ و تمدن
لار؛ شهر هزار‌سالۀ تاریخ و فرهنگ
لارستان، یکی از کهن‌ترین مناطق تاریخی ایران، همچنان اصالت و شکوه خود را حفظ کرده است. این سرزمین که از دوران باستان تاکنون محل سکونت تمدن‌های گوناگون بوده، مجموعه‌ای از ارزشمندترین آثار تاریخی را در دل خود جای داده است. از قلعۀ اشکانی اژدهاپیکر گرفته تا مسجد تاریخی اخی شرف‌الدین حمزه و بازار قیصریه، هر گوشه از این شهر، گنجینه‌ای از گذشته‌ی درخشان آن را روایت می‌کند.
قلعۀ اشکانی اژدهاپیکر: یادگاری از شکوه باستان
قلعۀ اشکانی لار یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی این شهر است. این دژ مستحکم، که زمانی نماد قدرت اشکانیان بود، به دلیل معماری منحصر‌به‌فردش همچنان جلب‌توجه می‌کند. هرچند با حملۀ سپاه شاه عباس صفوی به فرماندهی الله‌وردی‌خان در حدود سال ۱۰۱۰ هجری قمری (۱۶۰۲ میلادی) بخش‌های زیادی از آن تخریب شد، اما همچنان بخش‌هایی از این قلعه، با شکوهی بی‌مانند خودنمایی می‌کند.
معبد آناهیتا: نیایشگاهی بر بلندای قدمگاه
در میان یادگارهای پیشا‌اسلامی لار، معبد کهن آناهیتا جایگاه ویژه‌ای دارد. این معبد که بر فراز کوه قدمگاه قرار گرفته، یکی از معدود نیایشگاه‌های باقی‌مانده از دوران باستان است که به ایزدبانوی آب‌ها، آناهیتا، تقدیم شده بود.
بازار قیصریه: مادر بازارهای سرپوشیدۀ ایران
یکی از شاخص‌ترین بناهای تاریخی لار، بازار قیصریه است که همچنان قلب اقتصادی شهر محسوب می‌شود. این بازار، با معماری سنتی و گذرهای سرپوشیده، نشان‌دهندۀ رونق تجارت در لارستان در طول قرون گذشته بوده و هنوز هم جذابیت خاص خود را حفظ کرده است.
در مرکز بازار قیصریه، گنبدی فاخر به ارتفاع ۱۹ متر قرار دارد که شکوه معماری آن را دوچندان کرده است. جالب است بدانید که بازار قیصریۀ اصفهان در دوران صفویه و بازار وکیل شیراز در عصر زندیه با الگو‌برداری از بازار لار ساخته شده‌اند و به همین دلیل، قیصریۀ لار را “مادر بازارهای سرپوشیدۀ ایران” می‌نامند.
مسجد تاریخی اخی شرف‌الدین حمزه؛ کهن‌ترین یادگار اسلامی لار
در جنوب‌غربی لار، در محلۀ تاریخی کوریچان، یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران قرار دارد؛ مسجد متبرکۀ اخی شرف‌الدین حمزه. این مسجد در اوایل سده‌ی اول هجری قمری (حدود سال ۱۰۱ هجری قمری / ۷۱۹ میلادی) به دستور ایرج‌شاه، امیر خطۀ لار ساخته شد.
با قدمتی بیش از ۱۳۵۰ سال، این مسجد نه‌تنها یکی از کهن‌ترین مساجد ایران، بلکه یکی از مهم‌ترین اماکن مذهبی لارستان نیز محسوب می‌شود.
راز چهارطاقی پیشا‌اسلامی در کنار مسجد
در کنار مسجد اخی شرف‌الدین حمزه، بقایای یک چهارطاقی باشکوه دیده می‌شود که گفته می‌شود قدمتی بیشتر از خود مسجد دارد. این سازۀ کهن که در طول زمان و بر اثر زلزله‌های متعدد تخریب شده، بعدها به شکل اتاقکی کوچک بازسازی شد و همچنان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی لار به شمار می‌آید.
در کنار این چهارطاقی، یک سازۀ سنگی زیرزمینی با سنگ‌های خشک‌چین و فاقد ملات وجود دارد که از ارزشمندترین آثار باقی‌مانده از دوران پیش از اسلام است. این سازه از طریق دهلیزی مخفی و پلکانی سنگی به چهارطاقی متصل بوده و هنوز هم رازهای زیادی را در دل خود پنهان دارد.
موزه-مقبرۀ خاندان مشایخ انصاری؛ گنجینۀ علم و عرفان
یکی دیگر از مکان‌های دیدنی لار، موزه-مقبرۀ خاندان مشایخ انصاری است که علاوه بر آنکه آرامگاه علمای برجسته‌ای همچون مولانا آیت‌الله شیخ عبدالغفور انصاری را در خود جای داده، مجموعه‌ای از اسناد تاریخی و علمی این خاندان را نیز حفظ کرده است.
ارتباط خاندان مشایخ انصاری با تاریخ اسلام
بر اساس اسناد تاریخی، خاندان مشایخ انصاری بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارند و از صدر اسلام تاکنون، نقشی اساسی در ترویج و گسترش علوم اسلامی در منطقه‌ی لارستان ایفا کرده‌اند.
تا امروز، بیش از ۳۰۰ جلد کتاب و نسخه‌های خطی از بزرگان این خاندان در علوم مختلفی همچون نجوم، تنجیم، فقه، ادبیات و قضاوت گردآوری شده است.
دیگر دیدنی‌های تاریخی لارستان
لارستان گنجینه‌ای بی‌پایان از آثار تاریخی است. از دیگر جاذبه‌های مهم این منطقه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حمام و کاخ ۶۰۰ سالۀ نشاط در باغ نشاط و موزۀ آن
- زاویۀ ۸۰۰ سالۀ نشاط
- زاویۀ ۸۰۰ سالۀپیر الغیب
- مقبرۀ ۱۰۰۰ سالۀ پیر پنهان
- مسجد روی آب چهاربرکه
- میدان و کاروانسراهای تاریخی لار
- موزۀ آیت‌الله فقید آیت‌اللهی
- حمام ۴۰۰ سالۀ میرامامزاده میر علی ابن الحسین
چرا باید از لارستان دیدن کنید؟
- آثار باستانی از دوران پیشا‌اسلامی و اشکانی تا دوره‌ی اسلامی
- یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران در این منطقه قرار دارد
- بازارهای سنتی با معماری تاریخی بی‌نظیر
- موزه‌ای ارزشمند با اسناد ۱۰۰۰ سالۀ خاندان مشایخ انصاری
اگر به تاریخ و تمدن ایران علاقه‌مند هستید، لارستان یکی از بهترین مقاصد برای شما خواهد بود!
پژوهش و تدوین:
منوچهر عابدی راد – بهمن ۱۴۰۳ خورشیدی | ژانویه ۲۰۲۵ میلادی
